foto

Marktwerking ... suffie

Een tijdje terug las ik een artikel van Henk Procee om er achter te komen dat het Nederlands onderwijs sinds de Tweede Wereldoorlog gebaseerd was op het pragmatisme van John Dewey. Nu pas las ik een boekje van Jan Masschelein & Maarten Simons ( 2006) Globale immuniteit en dat deed me realiseren dat de Bolognaverklaring van 1999 over de hoger onderwijsruimte de studenten en leraren tot ondernemers had verklaard en de scholen tot ondernemingen. Dat kon door het constructivisme op te rekken tot marktwerking!

Eerst even een stap terug naar de grondslag van constructivisme. Stimuli die via de zintuigen het brein bereiken, gaan eerst naar de hypothalamus en krijgen daarna in de slaap, na transformatie, in de vorm van sensaties(?), een plekje op de frontale cortex. De stimulus transformeert en gaat van kortetermijn geheugen naar langetermijn geheugen. Als wij het geheugen gebruiken wordt de sensatie in een gewijzigde vorm overgeschreven. Ons geheugen is dus geen statische database maar ook een beetje een laatste nieuws loket. Dit idee van het opbouwen van de inhoud van het brein, het constructivisme, is van Piaget. Vygotsky was van mening dat de meeste stimuli die ons bereiken afkomstig zijn van sociale interactie; dat is sociaal constructivisme. Constructie gaat helemaal vanzelf, daar hoeven we niets aan te doen, zij het dat goede voorbeelden en goede inhouden voor goede stimuli zorgen. We hebben dus voorbeeldige leraren nodig, die de goede dingen voordoen (!) en vertellen, of laten lezen of doen. 

De Bolognaverklaring pakt het eerste deel van het constructieverhaal en zegt op grond daarvan dat de student volledig verantwoordelijk is voor zijn eigen leren. 

Nu nog een ander stapje terug. Autonomie, zelfsturing, zelfbeoordeling en ondernemerschap worden belangrijke eigenschappen/bekwaamheden gevonden. Dat zijn het ook. Leerlingen en studenten hebben daar echter nog niet zoveel kaas van gegeten en veel volwassenen evenmin.  Het is prima als er in een leersituatie stimuli zijn van autonomie, zelfsturing, zelfbeoordeling en ondernemerschap als voorbeeld, leerobject, leerdoel, leerproces, leerresultaat. Op maat, dat wil zeggen als iemand het mentaal bewustzijn heeft om dit aan te voelen.

Terug naar de Bolognaverklaring van 1999, die maakt van de volledig voor zijn eigen leerproces verantwoordelijke student, een student-ondernemer, die bij zijn docent-ondernemer,  van de school-onderneming de producten afneemt. Dit is een onmogelijk idiosyncratie, waarbij een niet bestaande ondernemende student een etiket opgeplakt krijgt van constructivisme dat schaamteloos is opgerekt tot politiek wenselijke marktwerking.

Ik schaam me, ik had niet in de gaten dat pragmatisme (rationalisme) en constructivisme (marktwerking) onder mijn ogen, het brachten tot grondslagen van het (beroeps)onderwijs in Nederland. Ik dacht nog steeds dat persoonlijke, maatschappelijke en beroepsmatige ontwikkeling de onderleggers waren. Fout suffie.

Terug

Reactie

Betekenis

Sla de krant open, dat is mijn medium en ik lees over betekenis. Maar ook op sociale media zie ik niet anders. De aangewaaide Facebook- en Twitterberichten poneren louter betekenis, maar noemen...

Recent

Vergissingen

In zijn afscheidsrede op vrijdag 25-11-2022 ging Paul Frissen in op zijn vergissingen. Als bestuurskundige had hij voldoende vergissingen bij de hand en dat niet alleen van anderen. De...

Recensie

Bekend maar niet gekend

"Alleen omdat iets bekend is, is het nog lang niet gekend, want kennen overstijgt het vertrouwd-zijn." Neem bijvoorbeeld onderwijs. Onderwijs is bij iedereen bekend, maar wordt in zijn aard niet...

R accent   •   Zwenkgras 45   •   2804 NG    •   Gouda   •   tel. +31 182 546 096   •   mob. +31 623 479 681   •   info@raccent.nl