foto2

Eigen slaaf

Byung-Chul Han schrijft in Psychopolitiek. Neoliberalisme en de nieuwe machtstechnieken (2015) op bladzijde 9: "We leven in een bijzondere historische fase, waarin de vrijheid zelf dwang veroorzaakt. De vrijheid van het kunnen brengt zelf meer vormen van dwang voort dan het disciplinaire moeten, dat geboden en verboden formuleert. Het moet heeft een grens. Het kan heeft er daarentegen geen. Grenzeloos is dan ook  de dwang die zijn oorsprong heeft in het kunnen." 
Zo worden mensen hun eigen slaaf. Han verbindt het moeten met controle, bureaucratie en Big Brother. Een voorbeeld is de Chinese doctrine van Xi Jinping die burgers onderwerpt. Hij verbindt kunnen met vrijheid, zelfrealisatie en Big Data. Een voorbeeld daarvan is de influencer die zijn volgers in een schijnwereld opbrandt. Een ander voorbeeld is de burn-out, in 2022 de belangrijkste beroepsziekte. 
Big Brother is een vorm van uit de hand gelopen (bureaucratische) logica. Logica is niet het hele antwoord op maatschappelijke vraagstukken. Big Data is een vorm van uit de hand gelopen (en losgezongen indrukken) realisme. Realisme is evenmin het hele antwoord op maatschgappelijke vraagstukken. Han zegt (op pagina 62-64) dat zowel de eerste als de tweede Verlichting gierend uit de hand lopen.

'Han ziet een totalitair rationalisme van de industriĆ«le samenleving overgaan in een totalitair realisme van de informatiessamenleving' staat in "Leren van betekenis" pagina 16 en 54. Opvoeden en opleiden zouden mensen vertrouwd moeten maken met de logica van rationalisme en met de realiteit van praktische situaties, zodat zij kunnen afwegen wat in een concrete situatie telt: het realisme of de logica. 

 

Terug

Reactie

Betekenis

Sla de krant open, dat is mijn medium en ik lees over betekenis. Maar ook op sociale media zie ik niet anders. De aangewaaide Facebook- en Twitterberichten poneren louter betekenis, maar noemen...

Recent

Vergissingen

In zijn afscheidsrede op vrijdag 25-11-2022 ging Paul Frissen in op zijn vergissingen. Als bestuurskundige had hij voldoende vergissingen bij de hand en dat niet alleen van anderen. De...

Recensie

Bekend maar niet gekend

"Alleen omdat iets bekend is, is het nog lang niet gekend, want kennen overstijgt het vertrouwd-zijn." Neem bijvoorbeeld onderwijs. Onderwijs is bij iedereen bekend, maar wordt in zijn aard niet...

R accent   •   Zwenkgras 45   •   2804 NG    •   Gouda   •   tel. +31 182 546 096   •   mob. +31 623 479 681   •   info@raccent.nl